+Mieczysław Czychowski

gatunki powiązane z artystą: malarstwo, grafika, rzeźba, poezja

Mieczysław Czychowski uodził się. 26 maja 1931 roku w Dzbeninie, zmarł 23 stycznia 1996 roku w Gdyni.
Był malarzem, rysownikiem, rzeźbiarzem i poetą.
Miał swoją malarską pracownię w Oliwie, przy ulicy Kręckiego. Był absolwentem wydziału malarstwa sztalugowego w pracowni profesora Juliusza Studnickiego i profesor Krystyny Łady-Studnickiej w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Dyplom uzyskał w 1957 roku. Interesował go głównie pejzaż i portret. Ma w swoim dorobku prace plastyczne, które przedstawiają fragmenty kartuskich ulic, drzewa na ulicy Klasztornej, pejzaże z okolic Chmielna. Obrazów prawie nie wystawiał poza Wybrzeżem. Był przyjacielem i mentorem młodego Edwarda Stachury, który w początkowym okresie swojej twórczości przebywał w Trójmieście. Debiutem poetyckim Czychowskiego była publikacja wiersza pt. "Ja dziś z Wami" w 1951 roku w Głosie Wybrzeża. Publikował również w innych trójmiejskich pismach, takich jak Kontrasty, Litery, Rejsy, a także w prasie ogólnopolskiej: Twórczości, Poezji, Współczesności i innych. Pod koniec 1959 roku współzałożył (wraz z Bogdanem Justynowiczem) interdyscyplinarną Gdańską Grupę Młodych. Opublikował kilka tomików wierszy: Miejsca wydrążone (1960), Misterium na uboczu (1966), Progresje (1968), Zapisywanie trenu (1971), Krwią lamowane (1979); ukazały się również wybory wierszy: Lasem, losem, zboczem (1974), Wiersze wybrane (1985), Wiersze i obrazy (2007). Wszystkie ukazały się nakładem Wydawnictwa Morskiego. Był laureatem konkursów poetyckich, m.in. "Czerwonej Róży", zdobywcą nagrody m.in. Orderu Stańczyka. W 2006 roku nadano jego imię Szkole Podstawowej w Dzbeninie, gdzie się urodził i mieszkał przez pierwszych 19 lat swojego życia. We wrześniu 2015 roku ukazało się obszerne opracowanie edytorskie dotyczące życia i twórczości Mieczysława Czychowskiego pt. Poezja, malarstwo, korespondencja z matką, przygotował do druku, opracował, oraz komentarzami i wstępem opatrzył Piotr Smoliński (wyd. Oświata-Lingwista, Nadbałtyckie Centrum Edukacji Sp. z.o.o). Książka ta prezentuje prawie cały dorobek artystyczny i epistolograficzny oraz biografię Czychowskiego. W listopadzie 2015 roku ukazała się książka Piotra Smolińskiego pt. Mieczysław Czychowski - nieświęty z Dzbenina (wyd. Wydawnictwo "Wspólny Stół", projekt Fundacji Wspólnota Gdańska).W lutym 2014 odbyła się premiera filmu "Komu skrzypce a komu futerał" dokument o poecie i malarzu Mieczysławie Czychowskim scenariusz i reżyseria Henryka Dobosz.

Palenie w piecu
Pozbierałem rozrzucone:
rozrzuciłem obumarłe.
Ile trzeba się natrudzić,
żeby zlepić z prochów - garnek.

Garnek w domu - rzecz potrzebna,
na miód pszczeli i gorczycę.
Siedzę teraz. W piecu palę.
I u ręki palce liczę.

Liczyć palce - rzecz okrutna.
Łatwa. I ogromnie smutna.

Napisałem list do matki -
Jakbym z kwiatu otrząsł jabłoń.
W głowie mi zakotłowało -
tak wysoko i bezdomnie.
I upadłem twarzą na dno.
Żółty mnie podziobał dzwoniec.

Upaść na dno - rzecz okrutna.
Łatwa. I ogromnie smutna.

Drogi mi się zagubiły,
jakby wszystkie z wiatru były.
Obróciłem się na wiatr:
Jakie drogi - taki świat.

Nie mieć drogi - rzecz okrutna.
Ludzka.
I ogromnie smutna.

Mieczysław Czychowski
 
żródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mieczys%C5%82aw_Czychowski
http://expresskaszubski.pl/kultura/2013/01/mieczyslaw-czychowski-zapomniany-artysta
http://minotauryda.blogspot.com/2011/11/mieczysaw-czychowski.html
http://www.dziennikbaltycki.pl/artykul/3304936,mieczyslaw-czychowski-byl-mistrzem-guru-artystow-rozmowa-z-henryka-dobosz,id,t.html
 
z artykułów i recenzji:
(…) Miesiąc po śmierci Mieczysława Czychowskiego krytyk Maciej Geysztor pisał na łamach czasopisma „Autograf”: Los Czychowskiego (…) może być ostrzeżeniem, że największa nawet indywidualność twórcza może pozostać niedostrzeżona, jeśli nie potrafi sama, lub przy czyjejś pomocy, „sprzedawać się” na ogólnokrajowym rynku wydawniczym.
(…) Wydał kilka znaczących tomików poezji, które ilustrował swoimi pracami plastycznymi. Malował przede wszystkim pejzaże, portrety, rysunki postaci, kompozycje abstrakcyjne (m.in. abstrakcja geometryczna i biologiczna). Wszystkie jego dzieła mają niepowtarzalny charakter, są napiętnowane osobowością twórcy. We wszystkich uprawianych przez siebie dziedzinach sztuki Mieczysław Czychowski wypracował własny, niepowtarzalny styl.
(…) Mieczysław Czychowski wraz z rzeźbiarzem Bronisławem Tuskiem i wybitnym grafikiem Ryszardem Stryjcem współtworzył czołówkę tzw. gdańskiej bohemy artystycznej. Tych troje przyjaciół otaczała grupka młodzieży aspirująca do bycia artystami. Szczególnie hołubiony był Czychowski, który prowadził bardzo „swobodny” tryb życia. Ten fakt jednych od niego odpychał, innych przyciągał.
Piotr Smoliński, Mieczysław Czychowski, zapomniany artysta.
http://expresskaszubski.pl/kultura/2013/01/mieczyslaw-czychowski-zapomniany_artysta
(…) Czychowski był człowiekiem okrutnie potraktowanym przez los. W pierwszych dniach po wojnie znaleziony na polu granat lub mina oderwała mu prawą rękę. W związku z tym musiał się przestawić na zupełnie inny sposób działania. Był niesamowicie utalentowany. Od najmłodszych lat grał na skrzypcach, rysował, trochę też rzeźbił. Uczęszczał do Liceum Plastycznego w Orłowie, później był studentem Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Jak wspomniałem, przy ulicy Kręckiego miał swoją pracownię, gdzie się spotykaliśmy. Zostało po nim wiele bardzo interesujących prac. Rysował i malował na „byle czym”. Pieniądze jakoś się go nie trzymały, więc malował na deseczkach, na papierze pakowym czy na gazetach.
http://staraoliwa.pl/historia/item/3141-skarby-oliwian-kazimierz-nowosielski.html

prezentowane fotografie:
Dom przy ulicy Kręckiego w Gdańsku – Oliwie. Pracownia. 2012. Fot. PS
Jako uczeń Liceum w Orłowie. 1949 – 1951. Fot. archiwum rodzinne

żródło http://expresskaszubski.pl/kultura/2013/01/mieczyslaw-czychowski-zapomniany-artysta