+Władysław Lam

gatunki powiązane z artystą: malarstwo, grafika, proza

Władysław Lam urodził się 28 września 1893 roku w Konjic, Hercegowina, zmarł 1 stycznia 1984 roku w Gdańsku.
Był malarzem, grafikiem, krytykiem sztuki, pedagogiem.
W latach 1912–1917 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u Teodora Axentowicza i Józefa Mehoffera. Dyplom uzyskał w 1918 roku. W okresie 1918–1921 uczył rysunku i malarstwa w Korpusie Kadetów w Modlinie. W 1921–1934 wykładał rysunek i malarstwo w szkołach poznańskich. Wiele podróżował do Paryża i południowej Francji. Malował widoki architektoniczne i pejzaże. Był związany z zrzeszeniem „Świt”, stowarzyszeniem „Plastyka i Awangarda” - następnie „Nowa Generacja”. W latach 30. XX wieku wystawiał też kilkakrotnie z Cechem Artystów Plastyków Jednoróg. Od roku 1934 był zastępcą profesora w Katedrze Rysunków Odręcznych i Figuralnych na Wydziale Architektury Politechniki we Lwowie. Od 1937 kierował Rysunkowym Ogniskiem Wakacyjnym w Krzemieńcu. Po wysiedleniu ze Lwowa, w 1945, dzięki wstawiennictwu prof. Stanisława Łukasiewicza po przybył do Gdańska i wszedł w skład grupy organizującej Wydział Architektury na Politechnice Gdańskiej. Jego zadaniem była organizacja Katedry Rysunku i Rzeźby. Był założycielem związku malarzy i rzeźbiarzy, który zorganizował, w 1946 roku, I wystawę malarstwa na Politechnice Gdańskiej. Wykładał równolegle w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Sopocie. Od 1948 był organizatorem corocznego festiwalu Sztuk Plastycznych w Sopocie. W okresie powojennym podróżował po Europie. Zapraszano go do Włoch, Francji, Szwajcarii, Jugosławii i RFN. Przez cały okres powojenny tworzył, uczestniczył w wielu wystawach w kraju i zagranicą. Był również twórcą litografii i drzeworytów. Wypracował własną technikę tworzenia monorytu. Do działalności Władysława Lama należy zaliczyć również krytykę sztuki. Był autorem i współautorem wielu książek, felietonów i rozpraw. Jego komentarze umieszczano w katalogach wystawowych. Po przejściu na emeryturę kontynuował pracę pedagogiczną oraz artystyczną. Od 1956 roku eksperymentował z abstrakcją aluzyjną. Wraz z Anną Fiszer mieszkał w Oliwie na ulicy Podhalańskiej. Zmarł w wieku 90 lat.

Wystawy zbiorowe:
od 1916 roku wziął udział w 180 wystawach zbiorowych (m.in. Wiedeń, Londyn, Bruksela, „Sztuka i technika” w Paryżu (1937), światowa wystawa w Nowym Jorku (1939)

Wystawy indywidualne:
od 1924 miał 32 wystawy indywidualne (m.in. Węgry, Jugosławia, Szwecja, Holandia, Japonia, USA).

Twórczość krytyczna i literacka (wybór):
Jak rozwijać twórczość malarską. Z 40 ilustracjami w tekście (1949)
Malarstwo. Problemy podstawowe (1966)
Miasteczko nad Neretvą. (1973)
Twórczość przejawem instynktu życia (1977)
Malarstwo na przestrzeni stuleci
Rozważania o sztuce
Światło i cień
Malarstwo i jego zasady
Problemy wychowania plastycznego
Rysunek i malarstwo
Sztuka dziecka i jego naturalny rozwój
Jak posiąść wiedzę malarską

Nagrody i odznaczenia:
Wielki Srebrny Medal w Dziale Sztuki na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu (1929)
Nagroda Wojewody Gdańskiego za osiągnięcia twórcze (1966)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1978).

żródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Lam
https://www.gedanopedia.pl/index.php?title=LAM_W%C5%81ADYS%C5%81AW
http://www.artinfo.pl
http://www.agraart.pl

z artykułów i recenzji:
[Władysław Lam] Autor prac z teorii i historii sztuki. Jego twórczość plastyczną można traktować jak skróconą historię polskiej sztuki XX wieku: od wpływów secesyjnej sztuki Wyspiańskiego oraz fascynacji malarstwem Cézanne’a i Bonnarda, przez ekspresyjną formistyczną deformację (m.in. martwe natury, drzeworyty z cyklu Don Quijote, 1922–1924) i kubizujący klasycyzm (Sen, 1923; Przy oknie, 1925) do kolorystycznej konstrukcji obrazów z lat 30. i 40. (Pejzaż leśny, Widok z Krzemieńca, 1937; cykle Pejzaż z Ryglic, Pejzaż z Oliwy, Katedra w Oliwie, Ulica Spacerowa w Oliwie). W okresie socrealizmu próbował kompromisu między własnym repertuarem a wymogami doktryny (Nowy numer „Trybuny”, 1950; Miczurin, My nie chcemy wojny, 1951; Feliks Dzierżyński, 1952, drzeworyt); w 2. połowie lat 50. zaczął tworzyć płótna bliskie postimpresjonistycznej, aluzyjnej abstrakcji (Z Sarajewa, 1958; Światła nad wodą, Widok z samolotu, 1959), od lat 60. do początku lat 80. powstają nieprzedmiotowe, „panoramiczne” widoki morza (cykle Morze, Wielka przestrzeń, widoki znad Adriatyku), wyabstrahowanych fragmentów natury (cykle Bryła, Meteor, Skała, Mur), wizje odczuć i pojęć (Pustka, Marzenie, 1970; Wiosenny nastrój, 1969, 1972).
https://www.gedanopedia.pl/index.php?title=LAM_W%C5%81ADYS%C5%81AW

(…) Na pierwszy rzut oka może się wręcz wydawać, że wszystkie te miniatury nie są niczym więcej, jak tylko zbiorem literackich pocztówek, ciekawym jedynie ze względu na fakt, że nadano je na Bałkanach. Opisując miejsce swojego pochodzenia, Lam czyni jednak coś więcej, niż tylko zwraca uwagę czytelnika na tamtejsze uwarunkowania kulturowe: „Miasteczko nad Neretvą jest małe i niewielu ludziom znane, powstało Bóg wie kiedy na szlaku prowadzącym od Adriatyku w głąb kraju. Ma gorące lata, a ostre, lecz krótkie zimy. Jego słowiański charakter został przed wiekami skażony tureckimi akcentami. Z trudem zespalały się te przeciwieństwa tworząc osobliwy obraz jedynej w swoim rodzaju rzeczywistości”.
Błażej Gębura: Władysław Lam - malarz, który zaczął pisać
https://www.teologiapolityczna.pl/blazej-gebura-wladyslaw-lam-malarz-ktory-zaczal-pisac

„Malarstwo świata, to powiązany ciąg żywych ludzkich wypowiedzi. Dzieła poszczególnych twórców, bardziej lub mniej do siebie zbliżone, związane są nie tylko wspólną materią i sposobem użycia jej, ale nadto sposobem przemawiania. Żadne dzieło nie jest samorodne, zawsze się opiera na cudzym doświadczeniu, na warsztatowych wskazaniach przeszłości, a tylko częściowo na własnych odkryciach autora. Tak więc różne wypowiedzi i różne formy, w które są ujęte dzieła, pozostają wyrazem tych samych pragnień i tęsknot, najczęściej nie uświadomionych w pełni, lecz odczutych instynktownie."
tekst z okładki Malarstwo na przestrzeni stuleci. http://lubimyczytac.pl/ksiazka/145121/malarstwo-na-przestrzeni-stuleci

prezentowane obrazy:
Poranek ok 1930, żródło: onebid.pl
Martwa natura - kwiaty ok 1924 roku, żródło: onebid.pl
Sen 1923, Lwowska Galeria Sztuki, Lwów