+Aleksander Kobzdej

gatunki powiązane z artystą: malarstwo, grafika, rysunek, rzeźba, instalacje

Aleksander Kobzdej urodził się w 1920 roku w Olesku na Ukrainie, zmarł w 1972 roku w Warszawie.
Był malarzem, grafikiem, ilustratorem , rzeźbiarzem, scenografem.
Studia rozpoczął w 1939 roku na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej pod kierunkiem prof. Władysława Lama. W roku 1945 kontynuował naukę w ASP w Krakowie, dyplom uzyskał w pracowni prof. Eugeniusza Eibischa. W tym samym roku został asystentem prof. Władysława Lama na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. W 1946 roku otrzymał dyplom inżyniera architekta. W latach 1947–1951 prowadził ćwiczenia z kompozycji płaskiej i przestrzennej oraz rysunek dla studentów I roku PWSSP w Gdańsku. Od 1951 roku był związany z ASP w Warszawie. Kilkakrotnie sprawował funkcję dziekana Wydziału Malarstwa na tejże uczelni. Artysta był współautorem zespołu budynków Ambasady Chin, ul. Bonifraterska 1 (1956-1959). Reprezentował Polskę na Biennale w Wenecji w 1954 roku oraz na Biennale w Sao Paulo wc1959 roku. W latach 1965-66, równolegle z pracą w Warszawie, prowadził katedrę malarstwa w hamburskiej Hochschule für Bildende Kunste.
W początkowym okresie malował obrazy zbliżone do realizmu socjalistycznego. Najsłynniejszym z nich jest Podaj cegłę z 1949 pierwotnie namalowany jako część dyptyku z Ceglarkami. Później odszedł od przedstawień figuralnych i zaczął tworzyć abstrakcyjne dzieła przekraczające granicę malarstwa, łączone z nurtem malarstwa materii.

Wybrane cykle i okresu twórczości:
1950 cykl obrazów Ceglarki – okres realizmu socrealistycznego
1955 cyklu obrazów Gęstwiny - zerwanie z socrealizmem
1958 - 1959 cykl Idole - kompozycje metaforyczne
1964 tryptyk Na śmierć człowieka - w kierunku sztuki informal
lata 60 -te cykl Szczeliny – malarstwo materii
1967 cykl Powierzchnia srebrna podparta reliefem – obiekty przestrzenne
1969-72 cykl Hors Cadre - malarsko-rzeźbiarskie struktury - konstrukcjie formowane z plastycznej masy, "udrapowanej" na metalowej siatce
seria obrazów Baby gołuchowskie przeznaczonych dla zamku w Gołuchowie

Odznaczenia:
Order Sztandaru Pracy II klasy, 1955
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, 1954
Złoty Krzyż Zasługi, 1952

źródła:
http://web.archive.org
https://culture.pl/
https://pl.wikipedia.org
http://www.agraart.pl

z artykułów i recenzji:
Ta praca jak i inne prace artysty z cyklu szczeliny, odchodzą bardzo od wcześniejszych prac artysty które cechowały się silnym wpływem socrealizmu. Moim zdaniem odejście od Socrealizmu u artysty było spowodowane wydarzeniami jakie miały miejsce na przełomie lat 50 i 60. Lata sześćdziesiąte to okres po bardzo znaczącym dla tamtego czasu wydarzeniu śmierci Stalina. To wydarzenie spowodowało poruszenie w całej Europie wschodniej. Niedługo później na czele partii w Polsce stanął zwolniony z więzienia Gomułka, z którym kraj wiązał liczne nadzieje na lepszy los. Jednak zmiany wprowadzone przez Gomułkę dały odwrotny skutek zwłaszcza w gospodarce. W latach sześćdziesiątych najmocniej odczuto wyniki zmian w postaci spadku wzrostu dochodu narodowego i zubożenia społeczeństwa. Wzrastał opór inteligencji wobec pogarszającej się sytuacji w kraju. Nic więc dziwnego, że artysta odszedł od socrealistycznego malarstwa i skupił się nad badaniem materii oraz poszerzaniem własnych możliwości. Oczywiście wpływ na zmiany miały również wyprawy po zachodnich częściach Europy. Świat za żelazną kurtyną otworzył oczy malarza na zupełnie nowe doświadczenia i możliwości.
Ciemne czerwienie i czarna szczelina, z której wydostaje się materia nadają pracy mroczny klimat, wpływ na takie przedstawienie artysty mogły mieć ciągle pogarszające się warunki w kraju.
Uważam, że zmiana jaka dokonała się w pracach malarza jest ogromnym sukcesem dla artysty. Praca „Szczelina pozioma w ciemnej czerwieni” jest pracą, obok której nie można przejść obojętnie poza klimatem jaki jest nadany pracy przez kolory, ma ona również związek z sztuką przestrzenna. Artysta łamie schematy i stara się wydostać z ram płaskiego przedstawienia w malarstwie.
Irmina Witos, http://aspwroclaw.blox.pl/2016/05/Analiza-obrazu-Aleksander-Kobzdej-ndash-Szczelina.html

Aleksander Kobzdej, do którego na lata przylgnęła łatka socrealisty i naczelnego malarza systemu, jest dziś odkrywany na nowo. Jego prace nie ustępują tym, które wyszły spod pędzla Lebensteina, Tchórzewskiego czy Brzozowskiego
Małgorzata Lemanek, DESA Unicum, https://www.forbes.pl/life/sztuka/malarstwo-aleksandra-kobzdeja-kupowac-czy-nie/59lrp5j

prezentowane obrazy:
Aleksander Kobzdej, Podaj Cegłę 1950 rok źródło: https://culture.pl/
Aleksander Kobzdej, Kłujące Słońce (Zagłada), 1964, https://onebid.pl
Aleksander Kobzdej, Szczelina Pozioma w ciemnej czerwieni, 1967, źródło: http://aspwroclaw.blox.pl
Aleksander Kobzdej, Szczelina między różowym a czerwonym źródło: https://culture.pl/
Aleksander Kobzdej, Różowe zagłębienie, 1967, źródło: https://www.forbes.pl/