Jacek Dehnel

gatunki powiązane z artystą: malarstwo, poezja, proza, inne

Jacek Dehnel urodził się 1 maja 1980 roku w Gdańsku. Jest pisarzem, poetą, tłumaczem, malarzem, kolekcjonerem starej fotografii.
Ukończył V LO im Stefana Żeromskiego w Oliwie, a następnie Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Jest laureatem licznych konkursów poetyckich, autorem książek poetyckich, powieści i opowiadań. Publikował m.in. w „Studium”, „Toposie”, „Tytule”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Zeszytach Poetyckich”, „Akcencie” oraz „Przeglądzie Powszechnym”. Tłumaczył m.in. wiersze Philipa Larkina. Od września 2006 do lipca 2009, wraz z muzykiem Tymonem Tymańskim i dziennikarzem Maciejem Chmielem, prowadził w TVP1 program kulturalny ŁOSssKOT. Jest członkiem Rady Programowej Galerii Zachęta, felietonistą portalu Wirtualna Polska (dział: Książki) i tygodnika „Polityka” (dział: Kawiarnia literacka). Mieszka w Warszawie. Jego wieloletnim partnerem jest tłumacz i pisarz Piotr Tarczyński.

Nagrody
2005 otrzymał  Nagrodę Fundacji im. Kościelskich za debiutancki tom poetycki Żywoty równoległe oraz wyróżnienie w Ogólnopolskim Konkursie Literackim „Złoty Środek Poezji”
2007 został laureatem Paszportu Polityki za rok 2006 w kategorii literatura
2007 był nominowany do Nagrody Angelus za Lalę
2008 otrzymał tytuł Honorowego Ambasadora Polszczyzny od Rady Języka Polskiego
2009 otrzymał nagrodę kulturalną miasta Gdańsk Splendor Gedanensis, za wydanie książki Balzakiana, a także przekłady poetyckie Philipa Larkina
2009 został laureatem nagrody „Śląski Wawrzyn Literacki” (za rok 2008) za cykl minipowieści Balzakiana
2009 nominowany do Nagrody Literackiej Nike za Balzakiana
2010 nominowany do Nagrody Literackiej Nike za Ekran kontrolny (finał nagrody)
2012 był nominowany do Nagrody Angelus za powieść Saturn
2011 otrzymał tytuł Młodego Ambasadora Polszczyzny.
2012 minowany do Nagrody Literackiej Nike za cykl minipowieści Balzakiana
2010 nominowany do Nagrody Literackiej Nike za powieść Saturn
2014 nominowany do Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej za Języki obce.
2015 nominowany do Nagrody Literackiej Nike za powieść Matkę Makrynę (finał nagrody)
2017 nominowany do Nagrody Literackiej Nike za Krivoklata
Odznaczony brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Poezja:
Żywoty równoległe, Kraków, Zielona Sowa 2004
Wyprawa na południe, Tychy, Teatr Mały (Tychy) 2005
Wiersze, Warszawa, Lampa i Iskra Boża 2006
Brzytwa okamgnienia, Wrocław, Biuro Literackie 2007
Ekran kontrolny, Wrocław, Biuro Literackie 2009
Rubryki strat i zysków, Wrocław, Biuro Literackie 2011
Języki obce, Wrocław, Biuro Literackie 2013
Seria w ciemność (wybór z wcześniejszych tomów), Wrocław, Biuro Literackie 2016

Proza:
Kolekcja Gdańsk, Marpress 1999
Lala, W.A.B. 2006
Rynek w Smyrnie, W.A.B. 2007
Balzakiana, W.A.B. 2008
Fotoplastikon, W.A.B. 2009
Saturn. Czarne obrazy z życia mężczyzn z rodziny Goya, W.A.B. 2011
Kosmografia, czyli trzydzieści apokryfów tułaczych, książka napisana na wystawę „Świat Ptolemeusza. Włoska kartografia renesansowa w zbiorach Biblioteki Narodowej”, 2012
Młodszy księgowy. O książkach, czytaniu i pisaniu, W.A.B. 2013
Matka Makryna, W.A.B 2014
Tajemnica domu Helclów, Znak literanova 2015; jako „Maryla Szymiczkowa” (razem z partnerem Piotrem Tarczyńskim)
Dziennik Roku Chrystusowego, W.A.B. 2015
Nowy Tajny Detektyw, NCK i Fundacja Picture Doc 2015 (wybór materiałów archiwalnych wspólnie z Barbarą Klicką)
Proteusz, czyli o przemianach. Spacerownik po historii Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowe w Warszawie, Serenissima 2015
Krivoklat, Znak 2016
Rozdarta zasłona, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak 2016, jako „Maryla Szymiczkowa” (razem z Piotrem Tarczyńskim)
Dysharmonia, czyli pięćdziesiąt apokryfów muzycznych, Narodowe Forum Muzyki, 2018

Przekłady:
Philip Larkin, Zebrane, Wrocław, Biuro Literackie 2008
Kārlis Vērdiņš, Niosłem ci kanapeczkę, Wrocław, Biuro Literackie 2009
Edmund White, Hotel de Dream, Wrocław, Biuro Literackie 2012 (z Piotrem Tarczyńskim)
Chajim Nachman Bialik, Pieśni, Kraków, Austeria 2012 (z Marzeną Zawanowską)
Francis Scott Fitzgerald, Wielki Gatsby, Kraków, Znak 2013
Henry James, Dokręcanie śruby, Warszawa, W.A.B. 2015 (w przekładzie Witolda Pospieszały z 2012 roku powieść ta ukazała się pod tytułem W kleszczach lęku)
Philip Larkin, Zimowe królestwo, Biuro Lliterackie, 2017
Jerzy Pietrkiewicz, Zdobycz i wierność, W.A.B. 2018 (ilustracje Jakub Woynarowski)

Inne:
Six Polish Poets (jako poeta i jako redaktor), Londyn, Arc Publications 2009
Free over Blood (Zeszyty Poetyckie/OFF Press, Londyn, 2011, pod redakcją D. Junga i M. Orlińskiego)
Il vetro è sottile. Poeti polacchi contemporanei tradotti da poeti (jako poeta i jako redaktor z Matteo Campagnolim), Bellinzona, Casagrande 2012
Wielkie, pobrudzone, zachwycone zwierzę (jako autor wyboru wierszy J. Iwaszkiewicza i posłowia), Wrocław, Biuro Literackie 2013
Szyby są cienkie: szwajcarskie wiersze włoskojęzyczne w tłumaczeniach polskich poetów (red. Matteo Campagnoli, Jacek Dehnel, Justyna Hanna Orzeł) Wrocław, Biuro Literackie 2015
Jest współtwórcą scenariusza filmu Twój Vincent (Loving Vincent) 2017

Tłumaczenia twórczości na inne języki:
Język angielski
Saturn, tłum. Antonia Lloyd-Jones, Dedalus Books, 2013

Język czesk
iLala, tłum. Michael Alexa, Větrné mlýny, 2015

Język hebrajski
Lala, tłum. Boris Gerus, Keter, 2009

Język hiszpański
El Jardín de Lala (Lala), tłum. Jerzy Sławomirski i Anna Rubió, Duomo Ediciones S.L., 2012

Język holenderski
Saturnus (Saturn), tłum. Esselien't Hart, Baarn: Uitgeverij Marmer, 2012

Język litewski
Lialé (Lala), tłum. Birute Jonuškaite, Vilnius: Kronta, 2010

Język niemiecki
Lala, tłum. Renate Schmidgall, Reinbek bei Hamburg 2008

Saturn. Schwarze Bilder der Familie Goya. tłum. Renate Schmidgall, München 2013

Język rosyjski
Ljalja (Lala), tłum. Jurij Czajnikow, Moskwa: Bertelsman Media, 2015
Saturn, tłum. Olga Łobodzińska, Moskwa: Tekst 2015

Język słowacki
Babuľa (Lala), tłum. Karol Chmel, Bratysława: Kalligram, 2009
Saturn, tłum. Karol Chmel, Bratysława: Kalligram, 2013

Język słoweński
Pupa (Lala), tłum. Jana Unuk, Lubljana: EHO, 2012

Język turecki
Lala, tłum. Seda Köycü, Istambuł: Apollon, 2011

Język ukraiński
Saturn, tłum. Andrij Bondar, Kijów: Komora, 2015

Język węgierski
Lala, tłum. Gáspár Keresztes, Bratysława: Kalligram, 2010
Szaturnusz (Saturn), tłum. Márk Pályi, Bratysława: Kalligram, 2014

Język włoski
Sotto il segno dell'acero (Lala), tłum. Raffaella Belletti, Milano: Salani, 2009
Il quadro nero (Saturn), tłum. Raffaella Belletti, Milano: Salani Editore, 2013

z artykułów i recenzji (wybór):
"Archeopteryx poezji. Z Jackiem Dehnelem rozmawia Paweł Dunin-Wąsowicz", "Lampa" 12 (21)/2005.
Marek Krystian Emanuel Baczewski, "Wekihuł czasu", "Kursywa" 4-5 (11-12)/2005 ("Wyprawa na południe").
Jakub Beczek, "W blasku zakwitającej przeszłości", "Studium" 4(64)/2007 ("Lala").
Marta Cuber, "Z sercem, bez ducha", "Nowe Książki" 12/2006 ("Lala").
Anna Kałuża, "Poetycka turystyka na zamówienie", "Twórczość" 4/2006 ("Wyprawa na Południe").
Michał Kędzierski, "Dopełnienie bliższe i dalsze", "Akcent" 2 (108)/2007 ("Lala").
Jarosław Klejnocki, "Nowoklasycyzm warszawski", "Lampa" 7-8 (16-17)/2005.
Marcin Orliński, "Wywoływanie świata", "Akcent" 1(111)/2008 ("Brzytwa okamgnienia").
Eliza Szybowicz, "Comme il faut 2. O prozie i paszporcie Jacka Dehnela", "Krytyka Polityczna" 14/2007-2008. 

żródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jacek_Dehnel
https://culture.pl/pl/tworca/jacek-dehnel
http://jacekdehnel.natemat.pl/
http://awers-rewers.pl

autor o sobie:
Nazywam się Jacek Dehnel i niektórzy z Państwa mogą mnie kojarzyć jako pisarza, tłumacza czy felietonistę. Strona AWERS / REWERS poświęcona jest jednak czemuś, co tylko częściowo wiąże się z moją działalnością pisarską, a mianowicie: z kolekcjonowaniem starej fotografii.
Zdjęcia zbieram od czasów licealnych, czyli od dwudziestu lat, i przez ten czas w jednej kwestii nabrałem przekonania: jestem nie tyle ich właścicielem, co kustoszem, który ma je pod opieką tylko na czas jakiś, bowiem są one na świecie dłużej niż ja i będą tu, mam nadzieję, jeszcze długo po mojej śmierci.
Jacek Dehnel http://awers-rewers.pl

(...)Oliwa była wciąż - i jest nadal - dzielnicą, w której obok siebie istnieją dwa osobne światy. Z jednej strony można tam spotkać urocze starsze panie, „panie z paniów”, jak powiedziałaby babcia, dystyngowanych staruszków i studentów próbujących wyglądać jak godni młodzi intelektualiści (cokolwiek by to miało znaczyć). Z drugiej strony można dostać w głowę kamieniem albo kłódką, poobserwować panów w całodobowym bufecie pod kasztanem albo posłuchać krzyków z meliny. Kiedyś to ten drugi świat był w Oliwie szerzej reprezentowany, a babcię pytano w pracy: „W Oliwie mieszkasz? A co ty tam masz, Helena, dom publiczny czy melinę?” „I melinę, i dom publiczny”, odpowiadała babcia, bo cóż innego mogłaby odpowiedzieć.
Lala, Jacek Dehnel

(...) Z kolei rodzice mojej mamy przyjechali do Oliwy w 1962 roku, kiedy dziadka po raz kolejny przeniesiono za wykrycie jakiejś afery w nadleśnictwie; dostali mieszkanie pracownicze w pięknej okolicy, pod samym lasem, ze sporym kawałkiem ziemi, na którym moja babcia od razu założyła przepiękny ogród. (...)
Wczesne dzieciństwo spędziłem u dziadków w Oliwie – rodzice wprawdzie mieli już mieszkanie na dziesiątym piętrze nowo wybudowanego bloku na Morenie, ale Morena była wówczas,
i jest nadal, paskudnym gierkowskim blokowiskiem. Pięknie położonym wprawdzie, bo na zalesionych wzgórzach, gdzie dawniej rozciągały się dwie wsie, Piecki i Migowo, ale blokowiskiem – a kto pamięta peerelowskie budowy, ten wie, że oznaczało to nie tylko poustawiane byle jak betonowe pudła, lecz także bezmiar gliniastej ziemi z odłamkami gruzu i wystającymi spod ziemi kawałkami zbrojeń, objęty permanentnym brakiem planu zagospodarowania.
Oliwa, okolona lasami, z sielankowym ogrodem, z położoną niedaleko działką, z parkiem opackim i pięknymi starymi domami, przed którymi rosły sadzone jeszcze za niemieckich czasów czerwone buki i kasztanowce, była dla dziecka (a w zasadzie dla dzieci, bo niecałe dwa lata po mnie urodził się mój młodszy brat) miejscem wymarzonym. To tam, pod dwoma ogromnymi orzechami włoskimi i dorównującą im czereśnią, między jaśminami, sumakami, kępami dalii, azalii, krzewami róż spędzaliśmy długie dni lipca i sierpnia, tam lepiliśmy bałwany i zjeżdżaliśmy na sankach z góry, której stok kończył się tuż za płotem, tam staczaliśmy bitwy na patyki (nawet moje pierwsze wspomnienie pochodzi stamtąd: pamiętam letni dzień i stojący pod drzewem wózek, w którym leży mój młodszy braciszek; musiałem mieć wtedy dwa lata z kawałkiem).
Wszystko wydawało się bliskie i bezpieczne – mały dom z sześcioma mieszkaniami, sąsiedzi żyjący ze sobą w zgodzie, ich córki, starsze od nas, które czasami się nami opiekowały, wreszcie sama Oliwa mająca w sobie coś z małego, odizolowanego miasteczka. Byliśmy chowani pod kloszem – w domu pełnym książek, gdzie zawsze był ktoś, kto miał czas, by z nami porozmawiać, opowiedzieć jakąś historię, pożartować. Wprawdzie rodzice postanowili przenieść się na stałe na Morenę, kiedy miałem sześć lat i musiałem iść do zerówki, ale i tak jeździliśmy do Oliwy w każdy weekend, na każde ferie i wakacje.
Gdańsk Jacka Dehnela, Jacek Dehnel http://www.witajwpodrozy.pl

prezentowane zdjęcia, źródła:
https://www.bioak.golcza.pl
http://awers-rewers.pl
http://centralambp.blox.pl
Jacek Dehnel - blog natemat.pl
httpswww.weranda.plstyl-zycia-newznani-i-lubiani-o-domujacek-dehnel-eklektyczna-przestrzen-pisarzaai=1
https://books.google.pl
https://books.google.pl
https://books.google.pl
https://books.google.pl
https://books.google.pl
dehnel-orfeusz2
Anna Karpińska-Dehnel i Jacek Dehnel - bohaterowie rodzinnej wystawy w Galerii Związku Polskich Artystów Plastyków w Gdańsku http://www.gdansk.pl